روزنامه حريت روز گذشته گزارش داد قرار است طي هفته جاري يك هيأت اقتصادي از سوي دولت تركيه به فلسطين اشغالي اعزام شود تا در مذاكره با طرف اسرائيلي زمينه تاسيس يك منطقه صنعتي براي فلسطينيها در كرانه باختري را بررسي كند. اين نخستين بار پس از حمله سال 2010نيروهاي نظامي اسرائيل به كشتي حامل كمكهاي بشردوستانه تركها به غزه است كه يك هيأت رسمي از تركيه به فلسطين اشغالي سفر ميكند.
روزنامه حريت خبر اعزام اين هيأت را از يك آژانس خبري اسرائيلي نقل كرده اما سپس در گفتوگو با يك ديپلمات رژيم صهيونيستي صحت آن را تأييد كرده است. به گفته اين ديپلمات كه نامش منتشر نشده، هدف اين سفر ساخت منطقه صنعتي مذكور با همكاري آمريكا در منطقه جنين است. قرار است كالاهاي توليد شده در اين منطقه در آينده بدون اعمال ماليات به آمريكا صادر شوند.
اعزام اين هيأت اقتصادي دومين ارتباط رسمي ميان 2طرف طي ماههاي اخير است. حدود 2ماه پيش نيز روزنامه يديعوت آحارنوت، چاپ تلآويو، در گزارشي اعلام كرد ديپلماتهاي ارشد ترك و اسرائيلي در يك ديدار محرمانه در شهر رم، پايتخت ايتاليا، در مورد ازسرگيري روابط به مذاكره پرداختهاند.
- تلاش براي برقراري مجدد روابط
پس از كشته شدن اتباع تركيه در حمله كماندوهاي اسرائيلي به ناوگان آزادي در سال 2010، تنش ميان تركيه و رژيم صهيونيستي همچنان ادامه پيدا كرد تا اينكه در سال 2013، بنيامين نتانياهو نخستوزير رژيم صهيونيستي در حضور باراك اوباما رئيسجمهور آمريكا در تماسي تلفني با رجب طيب اردوغان رئيسجمهور تركيه، از او بهخاطر كشته شدن اتباع تركيه عذرخواهي كرد. به اين ترتيب، نخستين شرط از 3شرطي كه تركها براي از سرگيري روابط با رژيم صهيونيستي گذاشته بودند، اجرا شد.
شرط دوم تركيه پرداخت غرامت به خانوادههاي فعالان كشته شده بود. سال گذشته 2طرف توافق كردند رژيم صهيونيستي در مجموع 21ميليون دلار به خانوادههاي قربانيان پرداخت كند و در مقابل تركيه هم شكايت خود از رژيم صهيونيستي را در دادگاههاي بينالمللي پس بگيرد. سومين شرط تركيه هم برداشتن كامل محاصره غزه بود كه طي سالهاي اخير تركها اندكي از اين شرط خود كوتاه آمده و در نهايت اردوغان 4ماه پيش اعلام كرد تركيه به لغو نسبي محاصره غزه رضايت داده است.
اگرچه 2طرف بر سر شرطهاي اعلام شده به توافق رسيدهاند اما به اعتقاد برخي تحليلگران نگاه منفي جامعه تركيه به رژيم صهيونيستي همچنان بدون راهحل باقي خواهد ماند. ممكن است تركيه در پي پرداخت غرامت اسرائيل شكايت خود از اين رژيم را پس بگيرد، اما همچنان شكايتهاي فردي خانوادههاي امدادگران كشته شده در حمله سال 2010باقي است و آنها اعلام كردهاند از شكايت خود صرفنظر نخواهند كرد.
بهنظر ميرسد دولت تركيه كه حمله به مواضع كردهاي جدايي طلب حزب كارگران كردستان (پكك) را بار ديگر آغاز كرده، اكنون خود را بيش از پيش نيازمند برقراري مجدد روابط با رژيم صهيونيستي ميداند؛ رژيمي كه پيش از سال 2010متحد نزديك تركيه به شمار ميرفت. رژيم صهيونيستي از سال 2007با انعقاد قراردادهاي متعدد با تركيه به بهينهسازي و نوسازي تسليحات هوايي و موشكي و زرهي اين كشور متعهد شده بود. پس از آن بود كه همكاريهاي اطلاعاتي ميان 2طرف نيز افزايش پيدا كرد و تركيه و رژيم صهيونيستي در چندين مرحله مانورهاي مشترك نظامي هم برگزار كردند.
در چنين شرايطي، كاردار سفارت رژيم صهيونيستي در آنكارا 2هفته پيش در گفتوگو با روزنامه «ديلي صباح» تركيه ضمن حمايت از تصميم تركيه براي حمله به مواضع پكك اعلام كرد مذاكرات براي برقراري كامل روابط ميان 2طرف همچنان در حال انجام است و طرف اسرائيلي «منتظر استقرار دولت جديد در آنكاراست» تا قدم نهايي هم برداشته شود و 2طرف بار ديگر روابط خود را آغاز كنند.
- قطع روابط تركيه و رژيم صهيونيستي
در 31مي2010(10خرداد 1389) 6كشتي با مليتهاي مختلف تحت عنوان كاروان «ناوگان آزادي» از تركيه به سمت غزه حركت كردند تا محاصره آن را بشكنند و كمكهاي بشردوستانه را به ساكنان اين منطقه از فلسطين برسانند. رژيم صهيونيستي از سال 2007نوار غزه را تحت محاصره شديد قرار داده بود كه در آن سال به شرايط وخيم انساني منجر شد. ارتش اسرائيل اعلام كرده بود به هر كشتي كه به سمت غزه حركت كند حمله خواهد كرد.
كماندوهاي رژيم صهيونيستي از هليكوپتر به عرشه كشتي «ماوي مرمره» وارد شدند كه به درگيري با سرنشينان آن منجر شد. در اين درگيري 9فعال تركتبار ازجمله يك نوجوان آمريكايي-تركي كشته و حدود 50نفر هم زخمي شدند. يك امدادگر ترك تبار ديگر نيز كه در اين حمله زخمي شده بود، پس از 4سال در وضعيت كما جان باخت. حمله نيروهاي اسرائيل به كشتي تركيه و كشته شدن اتباع اين كشور باعث بروز تنش ميان دوطرف و در نهايت به فراخواندن سفرا منتهي شد.
نظر شما